Ginekomastia gruczołowa to występująca wyłącznie u mężczyzn choroba, polegająca na znacznym rozroście gruczołów piersiowych, przez co wyglądem zaczynają one przypominać piersi kobiece. Stanowi ona problem zarówno zdrowotny, jak i estetyczny. Do czynników, które mają wpływ na powstawanie ginekomastii gruczołowej zalicza się m.in. nieprawidłowa gospodarka hormonalna organizmu, stosowanie niektórych leków oraz choroby ogólnoustrojowe.
Według różnych badań, częstość występowania ginekomastii gruczołowej wśród mężczyzn wynosi około 30-40%. – Częstość występowania ginekomastii jest znacznie większa niż się powszechnie uważa. Problemowi temu często przypisuje się niewielkie znaczenie i bywa bagatelizowany przez wielu lekarzy. Jednak liczba pacjentów zgłaszających się z powodu ginekomastii stale narasta. Wiąże się to zapewne z rozwojem cywilizacji, poprawą standardu życia i oczekiwań pacjentów co do wyglądu sylwetki ciała i jakości życia. Powiększenie gruczołów piersiowych, zwłaszcza u młodych mężczyzn, może stanowić istotny defekt kosmetyczny i być przyczyną poważnych problemów psychologicznych – napisali w pracy „Ginekomastia – patogeneza, rozpoznawanie i leczenie” Izabella Czajka i Wojciech Zgliczyński z Kliniki Endokrynologii CMKP w Warszawie. Więcej informacji
Ginekomastia gruczołowa – czynniki ryzyka
Jedną z najczęściej występujących przyczyn ginekomastii gruczołowej są nieprawidłowości w gospodarce hormonalnej organizmu, a dokładniej – przewaga hormonów żeńskich nad męskimi. Specjaliści są podzieleni co do tego, które dokładnie hormony wpływają na nadmierny rozrost gruczołów piersiowych u mężczyzn. Według części z nich, kluczowy jest tu nadmiar prolaktyny, czyli hormonu, który u kobiet jest odpowiedzialny za produkcję mleka, zaś inni twierdzą, że do ginekomastii gruczołowej przyczynia się zaburzenie równowagi między estrogenami i androgenami. Bez względu na to, który pogląd jest słuszny, schorzenie bardzo często dotyka przedstawicieli płci męskiej w trzech okresach życia: noworodkowym (gdy znajdujący się przez 9 miesięcy w łożysku płód przejmował kobiece hormony matki), dojrzewania (kiedy w organizmie występują większe ilości estrogenów niż androgenów), a także starzenia (wówczas dochodzi do stopniowego zmniejszania produkcji testosteronu).
Kolejnym czynnikiem ryzyka wpływającym na powstawanie ginekomastii gruczołowej jest długotrwałe przyjmowanie niektórych leków – zwłaszcza tych zawierających estrogeny lub wspomagających ich aktywność, a także zmniejszających syntezę i działanie testosteronu. Zaliczają się do nich m.in. środki farmakologiczne stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, terapii nowotworów, leki moczopędne, przeciwobrzękowe oraz przeciwdziałające zgadze. Oprócz leków, do powstawania ginekomastii gruczołowej przyczyniają się również używki: piwo, marihuana, heroina oraz kokaina.
Wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia ginekomastii gruczołowej znajdują się także niektóre choroby ogólnoustrojowe – przede wszystkim te, które są spowodowane lub objawiają się zaburzeniami hormonalnymi. W grupie tych schorzeń znajdują się m.in. nadczynność tarczycy, guzy nadnerczy i jąder, choroby wątroby oraz przysadki mózgowej.
Bez względu na to, jakie są przyczyny ginekomastii gruczołowej, aby dobrać odpowiednie metody leczenia konieczna jest szczegółowa diagnostyka. Przede wszystkim trzeba odróżnić ginekomastię gruczołową od ginekomastii tłuszczowej, która jest spowodowana nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w okolicach piersi, a to z kolei zazwyczaj jest efektem nieprawidłowej diety oraz niewystarczającej ilości ruchu. W celu wykluczenia ginekomastii tłuszczowej zazwyczaj wykonuje się badanie USG. Później możliwe jest również przeprowadzenie bardziej szczegółowej diagnostyki obrazowej oraz badań hormonalnych. Pozwala to ustalić dokładne powody choroby oraz dobrać skuteczną metodę leczenia.